Nowy a zarazem wyjątkowy tydzień, bo przedświąteczny.. rozpoczynamy wywiadem w ramach cyklu "Rozmowa miesiąca z.." - Wójtem Gminy Święciechowa - Panem Markiem Lorychem. Życzymy miłej lektury!

Proszę się przedstawić
Nazywam się Marek Lorych. Urodziłem się 61 lat temu w Święciechowie. Jestem żonaty, mieszkam w Święciechowie. Ukończyłem Akademię Rolniczą w Poznaniu. Przez wszystkie lata pracy zawodowej związany jestem z mieszkańcami obszarów wiejskich, pełniąc funkcje samorządowe. W latach 2000 – 2010 pełniłem funkcję dyrektora Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Od 11 lat jestem Wójtem Gminy Święciechowa.

Zaczynając od początku. W listopadzie 2011 roku odbyły się wybory samorządowe, w czasie których po raz pierwszy objął Pan stanowisko Wójta Gminy Święciechowa. Dlaczego zdecydował się Pan kandydować?

Odpowiadając na tak zadane pytanie, chciałbym się cofnąć kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat wstecz. Pierwszy kontakt z samorządem, tak na poważnie, rozpoczął się podczas studiów w czasie stanu wojennego, kiedy działałem w Niezależnym Związku Studentów „Solidarność” przy Akademii Rolniczej w Poznaniu.
Kolejnym etapem pracy samorządowej była Leszczyńska Izba Rolnicza, do której w wyborach powszechnych (1996) uzyskałem 1 z 2 mandatów z naszej gminy. W Izbie pracowałem jako członek Zarządu, oraz jednocześnie byłem dyrektorem biura Zarządu Leszczyńskiej Izby Rolniczej.
W 1998 roku mieszkańcy gminy zdecydowali i poparli moją kandydaturę na radnego Rady Powiatu Leszczyńskiego. Mandat otrzymałem i przez trzy kadencje, do 2010 roku , byłem radnym powiatowym. W tym właśnie roku, wykorzystując swoje doświadczenie samorządowe zdecydowałem się ubiegać o stanowisko Wójta naszej gminy. W dniu 21 listopada 2010 roku mieszkańcy zdecydowali i wybrali mnie na to odpowiedzialne stanowisko. Chciałbym dodać, że nie bez znaczenia w podjęciu decyzji o ubieganie się o to stanowisko była praca samorządowa mojego dziadka Jana Kalitki (Powstańca Wielkopolskiego). Dziadek mój, od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku, pracował w zarządzie naszej gminy pełniąc funkcje podsołtysa, sołtysa oraz wiceburmistrza w latach 1932 – 1934 ( w roku 1935 Święciechowa straciła prawa miejskie). Nie mogę nie wspomnieć mojego śp. Tatę Zdzisława, który przez 16 lat był sołtysem wsi Święciechowa (1994 – 2010 ), z której to funkcji zrezygnował po moim wyborze na Wójta Gminy. To w zasadzie, w wielkim skrócie moje uzasadnienie na zadane pytanie, dlaczego zdecydowałem się kandydować na stanowisko Wójta Gminy Święciechowa.

Okres 11 lat to sporo czasu. Jak Pan ocenia minione kadencje oraz z jakich osiągnięć jest Pan najbardziej dumny, a gdzie napotkał Pan największe trudności?

Tak, to sporo czasu, ale też można go było dobrze wykorzystać i wiele zrobić dla naszych mieszkańców.
Przed każdą kadencją Wójta i Rady Gminy tworzone były programy działania, w których zapisywało się wszystkie te rzeczy, jakich oczekiwało społeczeństwo i które Rada Gminy wraz z Wójtem chce wykonać. Tak też było podczas mojego kandydowania w 2010, 2014 i 2018 roku.
Oceniając minione kadencje, mogę z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że wiele rzeczy zapisanych we wspomnianych programach udało się zrealizować, bądź jeszcze są w realizacji. Nie było by to jednak możliwe, gdyby nie współudział mieszkańców naszych sołectw, radnych, współpracy z Samorządem Województwa Wielkopolskiego, Powiatu Leszczyńskiego, instytucjami państwowymi, stowarzyszeniami i organizacjami społecznymi. Postaram się wymienić te najważniejsze, zrealizowane przez ostatnie 11 lat, choć pewnie nie sposób wymienić wszystkich! Dla przejrzystości zrobię to hasłowo, wymieniając je od myślnika:
- wprowadzenie Funduszu Sołeckiego i wyzwolenie inicjatyw lokalnych,
- budowa ścieżki rowerowej do Gołanic,
- budowa orlika w Święciechowie oraz boiska wielofunkcyjnego w Długiem Starem,
- budowa, modernizacja, wyposażenie placów zabaw i Rynku w Święciechowie,
- nowe gminne przedszkole w Święciechowie,
- modernizacja i wyposażenie obiektów sportowych i klubów sportowych,
- infrastruktura i przebudowa plaży w Gołanicach,
- przebudowy, modernizacje oraz wyposażenie sal wiejskich,
- inwestycje i wyposażenie jednostek oświatowych, jednostek OSP,
- budowa dróg, chodników, sieci wodociągowych i oświetlenia,
- wybudowanie kanalizacji sanitarnej w Przybyszewie, Lasocicach, Ogrodach, Gołanicach, Krzycku Małym, Długiem Starem oraz rozpoczęcie budowy w Niechłodzie, Piotrowicach, Trzebinach i niebawem w Długiem Nowem,
- kompleksowa przebudowa budynku po byłym przedszkolu na „Klub Malucha” i „Klub Seniora”,
- utworzenie „Parku Rodzinnego” i kolejne etapy jego rozbudowy,
- stworzenie i częściowe uzbrojenie stref przemysłowych węzłach komunikacyjnych powstałych na terenach w bliskości wybudowanej drogi S-5,
- wspieranie kultury i dziedzictwa narodowego poprzez wydarzenia organizowane przez Samorządowy Ośrodek Kultury , w tym ZPiT „Marynia”.
Dumny jestem z tych wszystkich małych i dużych rzeczy, które udało mi się zrealizować. A hasła wyborcze, jakie towarzyszyły mi przez te lata: „Wybierz nowe możliwości, zagłosuj z wyobraźnią” (2010), „Wybieramy kontynuację, skuteczność i rozwój” (2014), oraz „Nasza mała ojczyzna, nasza wspólna sprawa” (2018) jak najbardziej wpisały się w to, co widzimy wokół siebie.
Dumny jestem i cieszę się z aktywności społeczeństwa naszej gminy, z powstania wielu organizacji i stowarzyszeń. Nie było by to wszystko możliwe, gdyby nie zespół kompetentnych i zaangażowanych pracowników naszego urzędu, dzięki którym wspomniane zadania zostały zrealizowane. Im szczególnie chciałbym podziękować.
Jeśli chodzi o napotkane trudności, to oczywiście były, zawsze są, ale prowadząc tyle wielokierunkowych działań należy o nich pamiętać. Dotyczą one z reguły długich postępowań administracyjnych związanych np. z zamówieniami publicznymi, czy decyzjami Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Co należy do codziennych obowiązków Wójta? Czy każdy dzień pracy wygląda podobnie?
Wójt jest organem wykonawczym. Do zadań, które spoczywają na Wójcie, a zapisane są w Ustawie o Samorządzie Gminnym i statucie gminy należą między innymi:
- określanie sposobu wykonania uchwał,
- przygotowanie projektów uchwał Rady Gminy,
- gospodarowanie mieniem komunalnym,
- wykonywanie budżetu,
- kierowanie bieżącymi sprawami gminy,
- reprezentowanie gminy,
- podejmowanie czynności niecierpiących zwłoki związanych bezpośrednio z zagrożeniem interesu publicznego,
- wykonywanie zadań Szefa Obrony Cywilnej Gminy,
- przedkładanie organom nadzoru uchwał Rady Gminy,
- dokonywanie czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do kierowników jednostek organizacyjnych gminy,
- wydawanie decyzji indywidualnych w sprawach z zakresu administracji publicznej,
- podejmowanie czynności warunkujących wewnętrzną i zewnętrzną koordynację działań poszczególnych stanowisk pracy urzędu i jednostek organizacyjnych gminy,
- podejmowanie działań warunkujących bieżącą kontrolę wykonywania uchwał Rady.
Wójt może upoważnić swojego zastępcę/Sekretarza Gminy lub innych pracowników Urzędu do wykonywania w jego imieniu decyzji administracyjnych.

Nie, nie każdy dzień pracy wygląda podobnie. Raczej każdy jest inny. Oczywiście, są określone obowiązki, które trzeba wykonać codziennie, ale czas ich wykonania uzależniony jest od spraw bieżących, które załatwiane są w pierwszej kolejności. Są stałe terminy np. spotkania z sołtysami w pierwszy czwartek miesiąca, sesje Rady Gminy w ostatni czwartek miesiąca, itp. Praca na tym stanowisku jest jak praca lekarza rodzinnego, tyle tylko, że Wójt nie zapobiega, nie leczy chorób, a raczej pomaga swoim mieszkańcom w rozwiązywaniu ich życiowych problemów, które czasami mogą mieć objawy podobne do chorobowych.

Niebawem wkroczymy w kolejny rok – 2022. Przed jakimi obecnie wyzwaniami stoi nasza gmina?

Jesteśmy tuż po przyjęciu budżetu na 2022 rok. Jest on inwestycyjnie bardzo wysoki. 42% wydatków, które wynoszą 59 mln złotych. Dochody nasze będą wynosić 41 mln zł. Tak więc musimy i wspieramy się pożyczką w 30% umarzalną z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w wysokości 14 ml złotych. Jest ona przeznaczona na budowę kanalizacji sanitarnej w Niechłodzie, Piotrowicach i Trzebinach. Otrzymaliśmy również promesę z Polskiego Ładu na budowę kanalizacji sanitarnej w Długiem Nowem, budowę drogi w Święciechowie i na doprowadzenie wody surowej z miejsca jej ujęcia do stacji uzdatniania w Święciechowie.
To są, uważam, najważniejsze wyzwania, jakie stoją przed nami w 2022 roku. Oczywiście, są też inne, pomniejsze związane z bieżącym utrzymaniem jednostek, sportem, kulturą, działaniami inwestycyjnymi w zakresie budowy dróg, chodników, oświetlenia.
Rok 2022 nazwałbym rokiem ekologii. Wybudowanie kanalizacji sanitarnej w 4 miejscowościach, w których jej teraz nie ma, za kwotę blisko 30 mln złotych zapewne doprowadzi do oczekiwanego efektu ekologicznego. Myślę, że nasi mieszkańcy tego oczekują, ale zadaję sobie pytanie, czy wszyscy będą pamiętać, że zakopaliśmy te kwotę pod ziemią, by kolejnym pokoleniom żyło się lepiej, bezpieczniej i bardziej ekologicznie!?
Przed nami kolejne zadania z Polskiego Ładu, jakie zapowiada Rząd, na które musimy się przygotować. Chcielibyśmy po raz kolejny złożyć wniosek na budowę Sali gimnastycznej w Długiem Starem, na budowę dróg z odwodnieniem.
Jak widać, zadań na 2022 i kolejne lata jest sporo, postaramy się je jak najlepiej wykonać. Mam nadzieję, że instytucje, z którymi musimy współpracować zdołają równolegle z nami współdziałać, by osiągnąć zaplanowane cele.

Czy posiada Pan autorytet lub osobę , którą inspiruje się Pan w życiu? Jeżeli tak, to kto to jest?

Tak, jest taka postać, choć muszę przyznać, że to pytanie przypomniało mi o niej.
Pamiętam, jak w 1970 roku nadawano Szkole Podstawowej w Święciechowie imię patrona i przygotowywałem jej biografię. Byłem zaskoczony, jak można być tak znakomitym naukowcem, a zarazem normalnym człowiekiem, sumiennym, pracowitym, ratującym życie ludziom, a nade wszystko, mimo pracy na znanych europejskich uczelniach – wielkim patriotą. O tej postaci Albert Einstein powiedział: „Pani Curie jest – z wszystkich ludzi na świecie- jedynym niezepsutym przez sławę człowiekiem”. To Maria Skłodowska –Curie. Do dzisiaj kieruję się jej słowami: „Trzeba mieć odwagę i głównie wiarę w siebie, że się jest do czegoś zdolnym i że do tego czegoś trzeba dojść”.

Jakie korzyści widzi Pan w angażowaniu się przez młodzież w społeczne działania w wolontariacie i organizacjach młodzieżowych? Warto?

To bardzo fajna sprawa. Młodzież przez wolontariat poznaje siebie i dany obszar, w którym działa. Na wolontariacie się nie zarabia, ale to nie oznacza, że nie ma z niego żadnych korzyści. To, co się zyska zależy w znacznej mierze od zaangażowania wolontariusza i celów, które sobie wyznaczył. Można zgłębiać wiedzę nt. branży, z którą wolontariusz chce związać swoją przyszłość. Wolontariat pomaga podejmować przemyślane decyzje. To także niesienie pomocy – nie z przymusu, uczy empatii uwrażliwiając na potrzeby, uczucia i krzywdę słabszych.
Tak więc, same korzyści przygotowujące do dorosłego, odpowiedzialnego życia.
W organizacjach młodzieżowych, wolontariat jest jak najbardziej wskazany. U nas w gminie szczególnie widoczny jest w Stowarzyszeniu ZMW Przybyszewo. Wychowanie przez wolontariat daje satysfakcję i mieszkańcy naszej gminy czekają na wasz wolontariat. Więc, na pewno WARTO!

Praca, praca, lecz życie życiem i każdy posiada jakieś pasje. Czym Pan Wójt interesuje się poza godzinami pracy?

Muszę przyznać, że jestem pracoholikiem i chyba zbyt długo pracuję, ale ostatnio trochę zaczęło to się zmieniać. Zostałem dziadkiem i to powoduje, że chcę także organizować czas dla wnuka.
Interesuję się przyrodą, inspiruje mnie ekologiczne rolnictwo, lubię pracę w ogrodzie, uspakaja mnie pobyt w ekosystemach leśnych (niekoniecznie na polowaniach) oraz muzyka klasyczna. Rekreacyjnie zjeżdżam z łagodnych stoków na nartach. Oglądam w telewizji i jestem fanem tenisa ziemnego, siatkówki, koszykówki oraz piłki nożnej.

Czego życzy Pan sobie i mieszkańcom Gminy Święciechowa na najbliższe lata oraz nadchodzący czas?
Mieszkańcom i sobie życzę dużo zdrowia, żeby wreszcie skończyło się zagrożenie koronawirusem. Życzę dużo sił, by przezwyciężać trudy dzisiejszych czasów, optymizmu i wszelkiej pomyślności. Życzę wszystkim, abyśmy się wzajemnie szanowali, współpracowali na rzecz rozwoju „naszej małej ojczyzny” pokazując następnym pokoleniom, że szanujemy wolność, którą dali nam nasi przodkowie. Pamiętajmy, że patriotyzm to my mieszkający w tej gminie obywatele, zaangażowani, otwarci na różnorodność, sumienni i pracowici, kultywujący wielowiekowe nasze obrzędy i tradycje.

Na czas nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku, życzę wszystkim naszym mieszkańcom satysfakcji zadowolenia z podjętych decyzji i wyzwań. Niech magiczna moc wigilijnego wieczoru przyniesie Wam spokój, wytchnienie i radość. Każda chwila Świąt niech żyje własnym pięknem, a Nowy Rok obdaruje Was zdrowiem, pomyślnością i szczęściem. NAJPIĘKNIEJSZYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA.

Dziękujemy za możliwość przeprowadzenia wywiadu!

FOT. Jagoda Marcinowska